Neogotyk naprzeciw Wawelu
Materiał ze strony internetowej >> poznajpolske.onet.pl
"... willa została wzniesiona na stałym lądzie, na samym brzegu rzeki – tłumaczy dr Barbara Zbroja, historyk sztuki z Archiwum Narodowego w Krakowie, znawczyni architektury dziewiętnasto- i dwudziestowiecznego Krakowa. Miejsce to było nazywane Cyplem Dębnickim.
Masywne neogotyckie gmaszysko z czworoboczną wieżą wyrosło tam wbrew wszelkiej logice.
Możemy domniemywać, że było ucieleśnieniem wielkiego marzenia, ale i demonstracją: możliwości oraz znaczenia ich budowniczych, trochę też ich ekstrawagancji. Rezydencja nie powstałaby jednak nigdy, gdyby nie pewien fortel.
Historia willi zaczyna się w 1891 roku. I choć czasy to raczej nieodległe, do dziś napotykamy w niej sporo znaków zapytania. Wiążą się one przede wszystkim z właścicielami budowli. Według najbardziej popularnej wersji rodzina Rożnowskich dorobiła się kokosów na produkcji środków czystości. To właśnie dzięki nim trafiło na rynek popularne do dziś mydło "Biały Jeleń". Tyle że ród był bardzo liczny i nie wszyscy są przekonani, że to właśnie Rożnowscy "od mydła" wznieśli rezydencję na wiślanym brzegu.
Informacji na temat Willi Rożnowskich próżno szukać w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa (tamtejszy dział dokumentacji architektury i urbanistyki odsyła do krakowskiego archiwum). Popularnej wersji zaprzecza pracująca tam dr Zbroja, która właścicielom willi przyglądała się wspólnie z Konradem Myślikiem przy okazji zbierania materiałów do książki "Nieznany portret Krakowa". – Rożnowscy byli arystokratami. Pochodzili z Wielkopolski. Być może budowę willi sfinansowali ze zgromadzonego wcześniej rodzinnego majątku – przekonuje.
Ale na tym zawiłości się nie kończą. Sama willa bowiem w momencie powstania wcale nie leżała w Krakowie. Dębniki jeszcze przez kilkanaście lat miały pozostać odrębną miejscowością, z własnym sięgającym jeszcze XVIII wieku prawem budowlanym."
Willę odebrano Rożnowskim w 1920 r., ostatecznie rozebrano ją w roku 1938.
Widoczny na ostatnim zdjęciu po lewej stronie most - to kolejowy Most Dębnicki, który powstał na Wiśle pod koniec XIX wieku.